Η μέρα που πάτησε... παρκέ ο Θεός του ελληνικού μπάσκετ

gkalis2

Σαν σήμερα, πριν από 41 ολόκληρα χρόνια, ο θεός του ελληνικού μπάσκετ συστηνόταν στο ελληνικό κοινό. Ήταν 2 Δεκεμβρίου 1979... 

Η πρώτη «συνάντηση» του θεού του ελληνικού μπάσκετ με τους… κοινούς θνητούς έγινε ημέρα Κυριακή. Ελάχιστοι αντιλήφθηκαν με ποιον είχαν να κάνουν, πολλοί βιάστηκαν να καταθέσουν συμπέρασμα αλλά και να τον στείλουν στα τάρταρα. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων βεβαίως βεβαίως, όπως ο θρυλικός Ανέστης Πεταλίδης αλλά και ο Βαγγέλης Αλεξανδρής ο οποίος τον υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο καθώς ήταν ο αρχηγός της ομάδας.

Και των δύο η ψυχούλα «σφίχτηκε» όταν είδαν τον Νίκο Γκάλη για πρώτη φορά. Βλέπετε, στις πληροφορίες που είχαν συλλέξει από τον Αμερικανό Τιμ Τζόις (σ. σ. ο οποίος είχε αγωνιστεί στον Άρη εκείνη τη σεζόν και πιο συγκεκριμένα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών) είχαν σταθεί τη βεβαιότητα του Αμερικανού για την ικανότητα του Γκάλη.

Περίμεναν να δουν έναν παίκτη κοντά στα δύο μέτρα, αλλά αντίκρισαν έναν νεαρό με παντελόνι καμπάνα και μαλλί αφάνα. Ο Ανέστης Πεταλίδης κατάπιε την (αρχική) πίκρα του όπως τον καπνό από τα (αμέτρητα) τσιγάρα που κάπνιζε σε καθημερινή βάση, πριν τελικώς του τα απαγορεύσει ο γιατρός.
Παρεμπιπτόντως, ο πρώτος (εκτός Άρη) άνθρωπος που συνάντησε τον Νίκο Γκάλη ήταν ένας οδοντίατρος καθώς ο «Νικ» είχε έρθει με σπασμένο δόντι, χρειαζόταν ιατρική φροντίδα και κυρίως μια παυσίπονη ένεση λόγω του αφόρητου πόνου.

Οι παλιότεροι γνωρίζουν ότι ο Πεταλίδης ήταν άνθρωπος που συνήθιζε να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα. Ιδιόρρυθμος, σκληρός σαν ατσάλι και αυταρχικός. Ήξερε καλύτερα από τον καθένα τις συνήθειες της οικογένειάς του (σ. σ. Άρης), όπως γνώριζε όμως και τον σεβασμό που απολάμβανε ο ίδιος.

Ο Βαγγέλης Αλεξανδρής επίσης δεσμεύτηκε για τον Γκάλη καθώς ήταν ο πρώτος που τον αντιμετώπισε. Ως ο καλύτερος αμυντικός της ομάδας, άκουσε τον Πεταλίδη να του λέει με τη βαριά και μπάσα φωνή του… «Μαύρε, τράβα να δεις τι ψάρια πιάνει». «Κυρ Ανέστη, αυτός δεν παίζεται», του απάντησε μετά από λίγα λεπτά.

Περίμεναν έναν… Hurricane

Για να επιστρέψουμε στη σημασία της σημερινής μέρας, στις 2 Δεκεμβρίου 1979 – κι έχοντας ξεπεράσει τις γραφειοκρατικές διαδικασίες στην έκδοση του δελτίου του – ο Νίκος Γκάλης ετοιμαζόταν να αυτοσυστηθεί στους φιλάθλους του Άρη και της Θεσσαλονίκης.

Εκείνη την εποχή, στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων κυριαρχούσε η νέα ένταση στις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας και το θράσος της τελευταίας στη διεκδίκηση τεσσάρων ελληνικών νησιών. Ώ του θαύματος, 40 χρόνια μετά, το ίδιο ζήτημα βρίσκεται στην επικαιρότητα. Απόδειξη του ότι, κάποια πράγματα δεν θα αλλάξουν ποτέ.

Στις εφημερίδες της εποχής, το ρεπορτάζ του μπάσκετ είχε περιορισμένη έκταση. Ο κινηματογράφος είχε μια ολόκληρη σελίδα και στις ταινίες που διαφημιζόντουσαν ήταν και το «Hurricane» (με πρωταγωνίστρια τη Μία Φάροου) όπου στην… ελληνιστί μετάφραση αποδόθηκε ο τίτλος «ο τρομερός τυφώνας».

Έναν τυφώνα περίμεναν να παρακολουθήσουν και οι φίλοι του Άρη, βάσει των όσων είχαν ακούσει για τον Νίκο Γκάλη, αλλά και συνυπολογίσει την αξία της μεταγραφής η οποία ξεπέρασε τα 30.000 δολάρια. Σημειωτέον ότι ο «Νικ» ήρθε στην Ελλάδα ως ο τρίτος σκόρερ του κολεγιακού Πρωταθλήματος τη σεζόν 1978-79.

Βέβαια, εκείνη η μπασκετική αναμέτρηση του Άρη με τον Ηρακλή στο Παλαί Ντε Σπορ ερχόταν σε δεύτερη μοίρα καθώς την ίδια μέρα, οι δύο ομάδες συγκρούστηκαν και στο Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στο Καυτανζόγλειο. «Σήμερα παρουσιάζεται πιο πεπειραμένος και με την προσθήκη του Γκάλλη ενισχυμένος», έγραψε η εφημερίδα «Ελληνικός Βορράς».

«Τουλάχιστον έπαιξε άμυνα»

Στο ντεμπούτο του, ο Νίκος Γκάλης δεν κατάφερε να διαλύσει τους νόμους της ανθρώπινης φύσης. Ο Άρης κέρδισε με 79-78, ο ίδιος (αν και κυριευμένος από το άγχος) σημείωσε 30 πόντους, όμως δέχθηκε εντονότατη κριτική λόγω των πολλών άστοχων προσπαθειών του.

Ως γνωστόν, ο άνθρωπος που του απέδωσε το προσωνύμιο «γκάνγκστερ», ο Ανέστης Πεταλίδης, είχε συμβουλέψει πολλούς να… «προσέξετε. Εκεί που τώρα φτύνετε, θα γλύφετε». Ελάχιστοι τον άκουσαν. Μάλιστα, σε κάποια ρεπορτάζ της εποχής δεν είχε συμπεριληφθεί ούτε στους διακριθέντες καθώς ξεχώρισαν την απόδοση των Αλεξανδρή, Παπαγεωργίου.

Την επομένη, η εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» στάθηκε στον αριθμό των προσπαθειών που είχε πάρει ο Γκάλης. «Ο Γκάλης το νέο απόκτημα των «κίτρινων» φορτωμένος στην πλάτη του με την πολυσυζητημένη αξία του ήθελε χθες να αποδείξει και προσπάθησε να τα κάνει όλα μόνος του και αυτό παραλίγο να οδηγήσει σε «πατατράκ» τον Άρη από ένα ομολογουμένως ισάξιο αντίπαλό του τον Ηρακλή», έγραψε.

Ο αριθμός των προσπαθειών του Γκάλη και ο τρόπος λειτουργίας του στο παρκέ είχε ενοχλήσει (σύμφωνα με τον… λαϊκό μύθο) και τους συμπαίκτες του. Ως αρχηγός, ο Βαγγέλης Αλεξανδρής «εξουσιοδοτήθηκε» να του μεταβιβάσει ότι το μπάσκετ είναι ομαδικό άθλημα. Χωρίς να τον προσβάλλει, ο «Τίγρης» του υπενθύμισε ότι… «Νίκο, έχασες πολλά σουτ σήμερα», για να εισπράξει την απάντηση… «πιστεύεις ότι θα τα ξαναχάσω;», αφού του έδειξε και τα σημεία από τα οποία επιχείρησε τις περισσότερες προσπάθειες.

Μένοντας στο δημοσίευμα της 3ης Δεκεμβρίου της εφημερίδας «Θεσσαλονίκη», στην κριτική του αγώνα, είχε σημειώσει. «Με ζώνη 1-3-1 ξεκίνησε το παιχνίδι ο Άρης θέλοντας προφανώς να περιορίσει τη δραστηριότητα του Σακελλαρίου. Και αυτό μεν μέχρι ενός σημείου το πέτυχε αφού ο Γκάλης έπαιζε πολύ σωστά την άμυνα».

Και συνέχιζε… «Ο Γκάλης το πρόσωπο της ημέρας έκανε χθες κατάχρηση προσπαθειών σε σημείο στο δεύτερο ημίχρονο να παίζεις μόνο του και έχοντας και αστοχία στα σουτ έφερε σε πολύ δύσκολη θέση τον Άρη. Ευτυχώς στο τελευταίο δίλεπτο πέτυχε τρία κρίσιμα καλάθια που οπωσδήποτε μέτρησαν στην τελική επικράτηση. Δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι ένας πολύ καλός παίκτης αλλά χθες έπαιξε λάθος».

Η εφημερίδα «Ελληνικός Βορράς» έβαλε στην εξίσωση και τον οικονομικό παράγοντα. «Ο περυσινός Πρωταθλητής Άρης στο πρώτο του παιχνίδι για το πρωτάθλημα μπάσκετ Α’ εθνικής κατηγορίας γλύτωσε την ήττα 15’’ πριν την λήξη του αγώνος όταν ο Σακελλαρίου αστόχησε στην τελευταία επίθεση της ομάδας του κερδίζοντας τελικά με 79-78. Ο Άρης ήταν μέτριος αν και είχε στη σύνθεσή του τον πολυσυζητημένο Γκάλη ο οποίος στη προσπάθειά του να δικαιολογήσει τα χρήματα που διετέθησαν για την απόκτησή του «μονοπώλησε» τις επιθετικές ενέργειες των «κίτρινων» και έκανε πολύ σοβαρά λάθη».

Η δέσμευση του Γκάλη

Λίγες ημέρες μετά, στις 7 Δεκεμβρίου 1979 δημοσιεύτηκε συνέντευξη του Γκάλη στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη». Όπως συνηθίζει, κάνοντας την αυτοκριτική του, παράλληλα έστειλε και ξεκάθαρα μηνύματα. «Οπωσδήποτε δεν έπαιξα καλό παιχνίδι… παρά τις προσπάθειές μου», είχε πει.

Και είχε συμπληρώσει: «Δυστυχώς όμως για μένα ενώ είχα πολλές προσπάθειες που με έφεραν σε απόσταση αναπνοής από το αντίπαλο καλάθι, η μπάλλα δεν έμπαινε μέσα σε αυτό. Έτυχε εκείνο το βράδυ να μην έχω ούτε την στοιχειώδη κατά τη γνώμη μου ευστοχία. Αυτό όμως δεν σημαίνει για μένα τίποτα. Απλώς είχα μια άτυχη μέρα».

«Εκείνο που θα ήθελα να ρωτήσω αυτούς, τους λίγους πιστεύω, φιλάθλους είναι το εξής: Αν όλες οι προσπάθειές μου ήταν επιτυχημένες, τι θα έλεγαν τότε; Ξέχωρα όμως απ’ όλα αυτά θα επαναλάβω για μια ακόμα φορά προς τους αρειανούς φιλάθλους να κάνουν λίγο υπομονή και τους βεβαιώνω με τον λόγο της τιμής μου ότι θα παίξω στον Άρη πολύ μεγάλο μπάσκετ», είχε πει.

Σήμερα, 40 χρόνια μετά, ο Νίκος Γκάλης και οι αυτόπτες μάρτυρες της πρώτης παράστασής του στο δικό του σπίτι (Nick Galis Hall) ενδεχομένως να γελούν επαναφέροντας στο μυαλό τους εικόνες από εκείνη την ημέρα. Πάντως, αυτοί οι (περίπου) τρεις χιλιάδες φίλαθλοι που είχαν βρεθεί στις κερκίδες μπορούν να περηφανεύονται ότι είχαν το προνόμιο να δουν από κοντά την πρώτη παράσταση της «αυτού μεγαλειότητα» του ελληνικού μπάσκετ.